اقلیم
گردو از درختان مناطق معتدل گرم محسوب میشود و در طول تابستان و زمستان به گرما و سرمای شدید حساس است.
دمای بیش از حد پایین شب پوسته مغز گردو را سیاه میکند.
در آب و هوای خشک مغز میوه به طور کامل رشد نمیکند.
در مناطق بادخیزو یا منطق پست که تجمع هوای سرد در آنجا اتفاق می افتاد برای پرورش گردو مناسب نیست
ریشه های گردو به صورت محوری و عمیق رشد میکنند و به خاک هایی با عمق 2 تا 3 متر نیاز دارند. ریشه های گردو به شرایط غرقاب حساسند و برگهای درخت پژمرده میشود
خاک های عمیق با زهکشی شده با تهویه کافی و اسیدیته خنثی برای پرورش گردو مناسبند در خاک های قلیایی کلروز یا زردی ناشی از کمبود آهن ظاهر میشود.
گردو به شوری(خاک مناطق خشک و نیمه خشک) نیز حساس میباشد و پایه ای مقاوم تا حساس نسبت به نمک به ترتیب گردوی سیاه کالیفرنیای شمالی-پارادوکس-گردوی ایرانی و گردوی سیاه میباشد.
مشکلات گفته شده قابل کنترل و اصلاح میباشند.
اکثر درختان پیوندی گردو بعد از 4 تا 5 سال به دوره باروری میرسند و در 10 تا 15 سالگی حداکثر محصول حاصل میشود.
معرفی 6 مورد از ارقام نهال گردو که با توجه به آب و هوای مناطق شمالی استان البرز(اقلیم مرطوب و نیمه مرطوب) بازدهی و سودآوری مناسبی دارند:
رقم چندلر
رقم فرنور
رقم اسراییلی
پالیز کانادایی
رقم ژنوتیپ برتر
رقم تویسرکان
بازدهی و میزان تراکم آنها عامل مهمی درانتخاب هرکدام از این ارقام میباشد
مراحلی که به عنوان راهنمایی برای راه اندازی باغ گردو جدید توصیه می شود
1. در اواخر تابستان/پاییز، خط کاشت درختان و فاصله با ردیف مجاور در باغ را به طور دقیق مشخص و شبکه های آبیاری را راه اندازی کنید.
2. از گریدر جاده برای انتقال خاک سطحی از میان مسیر تردد به خط کاشت درخت استفاده کنید (ارتفاع تپه حاشیه ای
تقریبا 0.5 متر).
3. برای خاکهای اسیدی (pH <6.0)، آهک (مقدار تعیین شده توسط آزمایش خاک) را در امتداد خط درخت نواری در به عرض 2 متر اعمال کنید و با بیل زدن بصورت چرخشی یا دورانی آن را با خاک ترکیب کنید.
4. لترال های(لوله های قطره چکان دار) آبیاری و آبپاش های میکروجت (با خروجی ۵ تا10 میلی متر در ساعت) نصب کنید و به مدت 4-5 ساعت آبیاری کنید.
5. هنگامی که زهکشی انجام شد و رطوبت خاک به حدود ظرفیت مزرعه (2-3 روز) رسید، کل باغ را با یک
ابزار قلاب دارشخم بزنید، و با هارو قوی یا بیل زدن دورانی سطح خاک را صاف کنید.
6. برای خاک هایی که چسبندگی کمتری دارند، گچ (مقدار تعیین شده با آزمایش خاک) را در نواری به عرض 2 متر را در امتداد خط کاشت درخت بریزید.
7. در باغ چچم یا مخلوط چچم و شبدر بکارید و 2-3 ساعت آبیاری کنید.
8. در اواخر زمستان، علف/شبدر سطح زمین را بچینید.
9. برای نرم کردن خاک های زیر سطحی متراکم ، از ماشین شخم زنی بالدار تا عمق 60 سانتیمتر در 3 مرحله بصورت افزایشی هر بار 20 سانتی متر عمیق تر از مرحله قبل استفاده کنید(20 سانتیمتر-40سانتیمتر-60سانتیمتر).
10. نوار به عرض 2 متر را با وسیله ای قلاب دار، هارو برقی یا بیل زدن دورانی شخم بزنید و
سطح خاک را صاف کنید.
11. درختان را بدون فشرده کردن خاک بکارید و به آرامی به آن آب بدهید تا از تراکم و افت ارتفاع خاک اطراف درخت جلوگیری شود.
12. یک مالچ سطحی از کاه را در نواری به عرض 2 متر روی خط کاشت درخت بکار ببرید.
13. در بهار/تابستان از علف کش ها برای کنترل علف های هرز در نواری به عرض 2 متر روی خط درخت استفاده کنید.
تراکم درخت (فاصله)
فاصله درختان در باغ های گردو می تواند از 10 متر در 10 متر تا 6 متر در 3 متر باشد که حدودا
به ترتیب 100 تا 550 درخت در هکتار را میتوان کاشت .جایی که فاصله بین درختان کمتر از 8 متر باشد،
هرس درختان از حدود سال پنجم به بعد الزامی است. درختانی که برداشت محصول آنها بصورت مکانیکی انجام میشود باید قطر تنه حداقل 0.5 متر باشد تا امکان اتصال شیکر تنه(دستگاه برداشت مکانیکی گردو از درخت) به تنه درخت میسر شود.
فرآیند تنک کردن(کاهش تراکم درختان) باید بخشی از برنامه ریزی در انتخاب رقم مورد استفاده در هر باغ گردو باشد. دو ردیف مجاور از هر رقم را در فاصله 9 در 9 متر قرار دهید.
نیاز آبی درختان گردو
مقدار واقعی نیاز آبی این درختان به خاک و اقلیم منطقه بستگی دارد.
بدلیل قابل اعتماد نبودن زمان و میزان بارندگی در باغات دیم نمیتوان عملکرد و کیفیت گردو این نوع از باغ ها را با باغی که توسط میکروجت یا قطره چکان آبیاری شده مطابقت داد.حتی در مناطق با میزان بارندگی بالا، داشتن برخی تجهیزات و تدارکات برای آبیاری بهینه ضروری است.
در تابستان برای جبران آب از دست رفته در اثر تعرق باغ های گردو معمولاً چندین بار در هفته آبیاری می شود. برای تعیین زمان و مدت زمان آبیاری و جلوگیری از غرقاب شدن خاک از تانسیومتر یا دیگرسنسورهای اندازی گیری رطوبت در خاک استفاده می شود.
زمان بندی آبیاری
مدیریت آب یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین نهاده‌های یک پروژه در احداث و نگهداری باغ گردو است. درخت گردو در گروه درختان بلند قامت قرار دارد و به همین دلیل میزان مصرف آب بیشتری به نسبت درختان هم سن و سال خود خواهد داشت. یکی از زمان هایی که آبیاری درخت گردو باید مورد ارزیابی قرار گیرد، زمانی است که میوه های کوچک و سبزرنگ گردو خودنمایی کردند. باغداران از این زمان تا زمان پر شدن میوه ها باید آبیاری درخت گردو، را به‌صورت اصولی و کافی انجام دهند. گردو از جمله درختانی می باشد که نیاز میانه به آبیاری دارد و اغلب با بارش های فصلی تامین میشود. شرایط جغرافیایی تأثیر زیادی بر میزان نیاز درخت به آبیاری دارد. در واقع درختان گردو وابسته به آبیاری منظم، برحسب تقاضا، و دیکته شده توسط آب و هوای حاکم هستند.
در مناطق سردسیری به دلیل شرایط اقلیمی درختان گردواز میزان بیشتری باران بهره‌مند شده‌اند. به همین علت آبیاری درخت گردو، در مناطق سردسیر بیشتر از مناطق معتدل و گرمسیر خواهد بود. در حالت کلی آبیاری در مناطق سردسیر حداکثر 12000 متر مکعب در 2 هکتار است.
عموماً در مناطق معتدل و نیمه خشک پیشنهاد می شود هر هفته آبیاری صورت بگیرد؛ چرا که باید نیاز آبی درخت قبل از خشک شدن ریشه آن تأمین شود. در صورتی که تبخیر سطحی در منطقه شما بالا هست، از روش آبیاری قطره‌ای درخت گردو استفاده کنید تا بازدهی آبیاری بالا باشد رطوبتی که ذر آبیاری قطره ای در ریشه گیاه می ماند باعث افزایش راندمان و باروری گیاه تا 17 درصد میشود. این روش به صورت دائمی نیاز آبی درخت را تأمین میکند علاوه بر آن از تبخیر بیش از حد آب نیز جلوگیری خواهد کرد. از آبیاری در فروردین ماه جلوگیری کنید زیرا با اشباع منافذ خاک فضای بین ریشه ای کم شده و باعث خفگی ریشه میشود. همچنین بعد از مهرماه آبیاری انجام نشود چون منجر به سرمازدگی ریشه میشود.
آموزش درخت
آموزش درخت روشی برای هدایت درخت به شکل خاصی در دوره رشد میباشد با استفاده از تکنیک های هرس انتخابی و قطع کردن بعضی از شاخه ها به نتیجه مطلوب میرسیم. در این روش ساختار درخت به گونه ای تغییر میکند که هم برای باغدار و هم برای درخت فوق العاده باشد.
مطالعات رهگیری نور و موانع جذب آن توسط گیاه بهترین مبنای علمی برای تعیین فاصله درختان، اندازه درخت و شکل تاج پوشش گیاهی(کنوپی) به منظور تولیدمحصول از مواد جذب شده و تبدیل به بازده اقتصادی می باشد.
آموزش درخت دو هدف اصلی دارد.اولاً استفاده بهینه ازنور خورشید به جای ریزش روی زمین بر روی درختان بیفتد و ثانیا بهینه سازی توزیع نور در تاج درخت.
درختان گردو که به شکل هرم و دارای یک راس مرکزی تربیت شده اند، پتانسیل بازدهی بالاتر و محصول دهی طولانی تری نسبت به درختان با چند راس(چند شاخه) را دارند.
با بزرگتر شدن درخت آنهایی که هرمی نیستن و شکل سایبان درخت پخش شده میباشد شدیدا به هر دو قسمت داخلی و پایین درخت سایه می اندازند در حالی که با افزایش سن درختان هرمی شکل رهگیری نور بهتری دارند. . درختان هرمی شکل به نور خورشید اجازه نفوذ به پایه تاج داده و سایه کمتری پایین درخت ایجاد میکنند
در باغ پرچین بوته ای(شکل زیر)، درختان گردو در اندازه ای برابر یا کمتر از عرض یک ردیف درختان کاشته می شوند تا یک سایبان پیوسته تشکیل دهند.
طراحی پرچین برای رهگیری موثر تابش خورشیدی می تواند باشد و و این طرح بر اساس اثرات اندازه درخت، شکل، فاصله و جهت ردیف محاسبه میشود.
افزایش تراکم کاشت است و در نتیجه بهبود رهگیری و جذب نور در هر هکتار یکی از بهترین راهکارهای افزایش بهره وری در باغات گردو بوده است.
