مقاله رازهای نشاء کاری موفق

اگر تا به حال حداقل یک بار تجربه کرده باشید، می دانید که نشاءکاری چقدر می تواند استرس زا باشد. در واقع، انتقال نشاء به زمین اصلی در لیست کارهای پر تنش کشاورزی است.

نشاء سبزیجات را از دانه پرورش داده و تلاش کرده اید تا نشاءهای خود را با دقت و مراقبت زیاد برای انتقال آماده کنید. (این مرحله بسیار مهم را فراموش نکنید) اکنون زمان انتقال به خاک دائمی است.

چند نکته وجود دارد که باعث می شود این حرکت استرس کمتری برای گیاه کوچک شما داشته باشد.

انتخاب محل کاشت نشاء :

اولین و مهمترین قدم انتخاب باغ مناسب برای نشاء است. مرحله دوم اطمینان از نوع خاکی که بستر دائمی نشاء است. کیفیت خوب و تازه بودن بذر ها گام سوم میباشد.

خاک 

برای کاهش استرسی که گیاهان شما پس از انتقال تحمل میکنند، قبل از جابجایی ، خاک باغچه یا گلدان های بزرگتر خود آماده کنید. قارچ­ ها، آفات، علف­ های هرز و… را از بین ببرید و از مواد آلی استفاده کنید تا از همان ابتدا زهکشی کافی و مواد مغذی زیادی در دسترس گیاه نشاء شده باشد.
در هنگام کاشت، نشاءء باید در محل اصلی خود به نحوی کاشته شود که ریشه آن در خاک خمیده نشود و یقه ی نشاءء، هم سطح خاک باشد. چنانکه یقه ی نشاء در داخل خاک فرو رود ممکن است ساقه در تماس با خاک پوسیده شود و اگر بالاتر از خاک قرار گیرد ممکن است قسمت هایی از ریشه درمعرض هوا قرار گرفته و صدمه ببیند.

روز مناسب برای انتقال نشاء

در صورت امکان، سعی کنید کاشت نشاء را در یک روز ابری انجام دهید و به خوبی آبیاری کنید. اگر روزهای ابری در دسترس نیست، برای کمک به محافظت از نشاء تازه کاشته شده، یک سایه و مانع در برابر باد ایجاد کنید. می توانید به مدت یک یا دو روز از چادر برزنتی و یا سایبان شفاف استفاده کنید. سایه ایجاد شده به گیاه شما اجازه می دهد تا بدون استرس اضافی با محیط جدید سازگار شود. کاشت نشاء در زمین اصلی، ریشه ها را مختل می کند و برای یک یا دو روز آنطور که باید کار نمی کنند. آب اضافی و آفتاب کمتر کمک میکند تا ریشه در محیط جدید آماده جذب آب و نگه داشتن دوباره آن در سلول های خود شود.

سعی کنید نشاءکاری را در ساعات اولیه عصر که هوا خنک تر است انجام دهید. این ساعت از روز به گیاه فرصت می‌دهد تا قبل از گرما و نور شدید خورشید، با محیط جدید خود سازگاری بیشتری پیدا کند.

زمان طلایی برای کاشت – نه خیلی گرم، نه خیلی سرد.

نه تنها می خواهید از یخ زدگی جلوگیری کنید، بلکه در صورت امکان از انتقال نشاءها در زمانی که هوا بسیار گرم است، خودداری کنید.

بهترین زمان برای انتقال بلافاصله قبل از یک دوره هوای بارانی یا روزهای ابری است. (نه رعد و برق و باران های شدید) اگر بتوانید زمان کاشت خود را با این شرایط آب و هوایی هماهنگ کنید، ممکن است گیاهان شما حتی متوجه نشوند که ریشه اش از خاک قبلی جدا و به مکان جدیدی منتقل شده است.

ایجاد حفره هایی برای کاشت نشاءهای تهیه شده :

با آبیاری بستر باغچه که قرار است نشاءهای جدید شما در آن کاشته شود، شروع کنید. اگر خاک به اندازه کافی مرطوب نباشد، آب را از گیاه جدید میگیرد(حرکت آب از ریشه به خاک خشک اتفاق می افتد). قبل از برداشتن نشاء از خاک اولیه آن، حفره هایی با اندازه مناسب و تعداد لازم درست کنید تا فاصله زمانی که ریشه ها انتقال از خاک قبلی به جدید را تجربه میکنند کاهش یابد. گیاه را تقریباً در همان عمقی که در بستر قبلی خود رشد می کرد در حفره قرار دهید.

برای نشاء هایی که در ظروف جداگانه رشد یافته بودند، می توانید با قرار دادن کل ظرف در حفره ایجاد شده قبل از برداشتن گیاه، تخمین درستی از سطح و اندازه حفره داشته باشید.

بوته‌های گوجه‌فرنگی از این قاعده مستثنی هستند و باید در حفره ای بسیار عمیق‌تر از آنچه در ظرف خاک قبلی رشد کرده اند، کاشته شوند. (تا اولین دسته از برگ ها) نشاء های گوجه فرنگی که به این روش رسیدگی و تیمار می شوند، بخاطر مدفون شدن قسمتی از ساقه( نزدیک یقه) زیر خاک، دارای سیستم ریشه ای قوی تری ایجاد می شوند.

کاشت نشاء درحفره ها:

گیاه را بلافاصله قبل از ایجاد حفره(در زمین اصلی) یا بیرون آوردن از گلدان یا سینی نشاء آبیاری کنید. رطوبت به کاهش استرس وارد شده به گیاه کمک می کند. حالا باید مشخص کنید که می خواهید زمین اصلی و دائمی گیاهانتان کجا باشد و یک بیل دستی کوچک بردارید. hori-hori یا کارد باغبانی که روی تیغه آن عمق های مورد نیاز برای حفر مشخص شده یک ابزار باغبانی چند منظوره بسیار مفید بوده و مناسب برای نشاء کاری میباشد. عمق حفره ای که ایجاد میکنید باید به اندازه ارتقاع یا قطر توده ریشه گیاه نشاء باشد.

هنگامی که حفره آماده شد، اگر نشاء ها داخل گلدان بودند، انگشتان دستتان را به آرامی اطراف ساقه قرار دهید. آن را وارونه کنید و به آرامی به کف ظرف ضربه بزنید. گیاه کوچک باید با ریشه های نسبتاً دست نخورده خارج شود(به آرامی و با احتیاط از ته و کناره ها کار کنید تا گیاه شل شده و از ظرفش جدا شود). در زمان خرید یا انتخاب تعداد نشاها حواستان باشد 10 تا 15 درصد بیشتر از تعداد مورد نیازتان نشا تهیه کنید زیرا در زمان کاشت نشاها تعدادی از بین میروند با این تخمین از نیمه تمام ماندن کار کشت جلوگیری میشود.(کشت نشا با دستگاه به ذلیل افزایش سرعت و دقت در کاشت کارایی بیشتری نسبت به دیگر روش ها دارد.

مزیت استفاده از گلدانهایی با خاصیت کمپوست مانند گلدان پیت یا رول دستمال توالت این است که مجبور نیستید گیاه را از محفظه قبلی اش خارج کنید فقط با همان وضعیت  آن را در حفره قرار دهید و در این صورت رشد ریشه ای لطیف و حساس آسانتر خواهد بود.

گلدان با قابلیت کمپوست از نوع پیت

بعد از کاشت نشاءها نوبت به کشیدن یه خط  یا شیار روی خاک کنارخاک نشاءها میرسد عمق و پهنای این شیارهای زهکش(خارج کردن آب اضافی کنار ساقه نشاءها)نه بیشترباشد و نه کمتر. بقیه حفره های خالی را با خاک پر کنید. شما نمی خواهید خاک را خیلی فشرده کنید، اما اشکالی ندارد که حاک اطراف ساقه گیاه را کمی فشار دهید تا مطمئن شوید که در جایی که آن را کاشته اید ثابت است.

بعد از اینکه نشاء های خود را منتقل کردید، آنها را هر دو ساعت یک بار آبیاری کنید و تا زمانی که به یک نشاء آب کافی ندادید سراغ نشاء بعدی نروید.

ریشه ها

مراقب باشید تا جایی که ممکن است ریشه های حساس گیاهتان را مضطرب نکنید. آنها را در معرض نور خورشید، گرما یا باد قرار ندهید، زیرا به سرعت خشک می شوند. تک تک نشاءها را فقط و فقط قبل از کاشت در حفره آماده، از محفظه اش بردارید.

رسیدگی به نشاء سبزیجات حساس می تواند کمی مشکل باشد. همیشه توجه و مراقبت زیادی نسبت به برگ های گیاه نشاء و توده ریشه  اش داشته باشید. از گرفتن گیاه از ساقه اش خودداری کنید، که مانند نگه داشتن کسی توسط گردن است. اگر ساقه بشکند، گیاه شما خراب شده است.

آبیاری نشاءهای کاشته شده

یک دوز از کود جلبک دریایی مایع(مارک آکوپاد پادنا) در آبی که برای آبیاری نشاء‌های شما استفاده می‌شود، به خوبی به جلوگیری از شوک نشاءکاری هنگام کاشت سبزیجات کمک می‌کند. کود آلی جلبک دریایی طیف وسیعی از مواد مغذی را فراهم می کند و به کاهش میزان استرس روی نشاء جوان کمک می کند.

مالچ

بعد از اینکه عملا کار کاشت دوباره یا بعبارتی انتقال نشاء در زمین اصلی انجام گرفت، مواد مالچ آلی را اضافه کنید تا به خاک در حفظ رطوبت کمک کند وعلف های هرز را دور نگه دارد. بین مالچ و ساقه‌های گیاه حدود دو الی سه سانتیمتر فاصله بگذارید تا بتوانند جریان هوا را در گیاه جدید ایجاد کرده (مالچ تا حدودی مثل عایق حرارتی عمل میکند و از بخار آب سطح خاک و آب های آزاد جلوگیری میکند) و از ابتلا به قارچ و بیماری جلوگیری می‌کند. مالچ به گیاه کمک می کند تا با محیط جدید سازگار شود.

اهمیت آب بیشتر برای نشاء

نشاء جوان به میزان عجیبی در حین انتقال به زمین اصلی میتواند رطوبت بالایی را از دست دهد، بنابراین در این مرحله از فرآیند انتقال نشاءء، باید آب بیشتری برای مرطوب نگه داشتن گیاه اضافه کنید. هر روز کاهش رطوبت سطح خاک را بررسی کنید. بسته به نوع گیاه و آب و هوا، ممکن است لازم باشد آن را دو بار در روز آبیاری کنید تا زمانی که در مکان جدید خود به خوبی جا بیفتد.

مراقب نشاءهای خود باشید 

همچنان مهم است که برای مدت کوتاهی مراقب نشاءهای جوان خود باشید، تا در صورت بروز مشکل، امکان نجات نشاءهای در حال مبارزه ممکن شد. به دنبال علائمی مانند عدم رشد، پژمردگی یا پیچ خوردگی برگ ها باشید تا مطمئن شوید گیاه شما از شوک پیوند رنج نمی برد. اگر متوجه هر یک از این موارد شدید، سریع اقدام کنید. افزودن آب بیشتر و/یا سایه زدن گیاه ممکن است راه حل ساده ای باشد.

اگر دما شروع به کاهش کرد، ممکن است لازم باشد نشاءها را ردیف به ردیف با پوششی از افت دما محافظت کنید.

نکات نشاءکاری:

لذت واقعی از زمان شروع بذرکاری تا مرحله کاشت در زمین اصلی زمانی حاصل می شود که در نهایت بتوانید آن سبزیجات را به باغچه منتقل کنید.

جمع بندی مراحل نشاءکاری :

     قبل از برنامه ریزی برای کاشت، محل باغ را آماده کنید. خاک را اصلاح کنید.

     منتظر شوید ساقه نشاءهای خود را سفت شوند.

     بررسی آب و هوا: یک روز ابری را انتخاب کنید. که عاری از یخبندان یا گرمای بیش از حد باشد.

     به اندازه ارتفاع و عمق توده ریشه، حفره ایجاد کنید.

     حفره را تا یقه(فاصله بین ریشه و ساقه) گیاه پر کنید. به آرامی با دستان خود فشار دهید.

     باغ های نشاءکاری شده جدید را به طور کامل و بلافاصله آبیاری کنید.

     برای حفظ آب و دور نگه داشتن علف های هرز مالچ پاشی کنید.

     در هفته اول یا بیشتر، علائم پژمردگی و آب را به طور مکرر بررسی کنید.

     تمام گلدان ها یا سینی های کاشت بذرنشاء را با سفید کننده و آب رقیق شستشو دهید، بعد از خشک شدن کنار بگذارید تا  برای استفاده های بعدی آماده باشد.

     از آنچه کاشته اید و رشد کرده لذت ببرید!